Στάση στο Καλαμάκι

Αφιέρωμα στον Μανόλη Αναγνωστάκη 22/2/2025
Απολογισμός της εκδήλωσής μας

Το Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2025, στο Β′ ΚΑΠΗ Αλίμου, η συλλογικότητά μας σε συνεργασία με την εφημερίδα «Η Εποχή» πραγματοποίησαν εκδήλωση αφιερωμένη στον σπουδαίο ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννησή του και 20 από τον θάνατό του.

Οι ομιλητές, άνθρωποι της «Εποχής» και οι δύο, Νίκος Ξυδάκης, δημοσιογράφος, πρώην αν. Υπουργός Εξωτερικών και Πολιτισμού, και Τιτίκα Δημητρούλια, καθηγήτρια θεωρίας και πράξης της μετάφρασης στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, μας μίλησαν για τη ζωή και το έργο του ποιητή. Με αφετηρία το ερώτημα γιατί μας απασχολεί μέχρι σήμερα ο Μανόλης Αναγνωστάκης, γιατί, αν και το έργο του δεν είναι μεγάλο σε έκταση και ελάχιστα διδάσκεται στα σχολεία, πολλοί από τους στίχους του έχουν περάσει στην καθημερινή μας ομιλία, αναφέρθηκαν στις τρεις φάσεις της ποιητικής του δημιουργίας, την ενασχόλησή του με την κριτική, τις αισθητικές του επιρροές, αλλά και την αγωνιστική δράση του και την αταλάντευτη προσήλωσή του στα ιδανικά της Αριστεράς.

Μέσα από τη ματιά του Νίκου Ξυδάκη, ο Αναγνωστάκης υπήρξε ένας διανοούμενος, ένας καλλιτέχνης αλλά ταυτόχρονα ένας μαχόμενος και διωκόμενος πολίτης, μέλος της ΕΠΟΝ και καταδικασμένος σε θάνατο κάποια στιγμή, ένα εμβληματικό πρόσωπο για τη μεγάλη ψυχική Αριστερά, ανανεωτική και διαρκώς ανανεούμενη, για την Αριστερά που δεν έχει σιδερένιες βεβαιότητες πλην μιας, ότι αξίζει να μάχεσαι για την ελευθερία, τη δικαιοσύνη, την αξιοπρέπεια, την ισότητα. Σχολιάζοντας το γεγονός ότι πολλοί κατατάσσουν το έργο του στην ποίηση της ήττας, ο ομιλητής ανέφερε ότι ο Αναγνωστάκης το αρνιόταν κατηγορηματικά και μας ανάγνωσε ένα κείμενο του ποιητή όπου μεταξύ άλλων λέει:

«Προσωπικά δε νομίζω ότι είμαι πολιτικός ποιητής, είμαι ερωτικός και πολιτικός μαζί. Είναι η εποχή που τα συνδύαζε αυτά τα δύο, συνδυάζονται αυτά τα δύο. Δηλαδή δεν μπορούσε να είναι κανείς ερωτικός ποιητής ξεχνώντας το πολιτικό πλαίσιο εκείνης της εποχής, που ήταν φουντωμένα τα πολιτικά πάθη. Υπήρχε τα πολιτικό στοιχείο μέσα, η έκφραση της πολιτικής, μέσα όμως από μια μιαν ερωτική κατάσταση. Δεν ξέρω αν το καταλαβαίνουμε αυτό το πράγμα εύκολα, γι' αυτό αρνούμαι όλα αυτά περί ποίησης της ήττας και τα σχετικά.

Δεν είναι ποίηση της ήττας, είναι μια αγωνία για την εποχή, ένα άγχος για την εποχή».

Οι ομιλητές αναφέρθηκαν επίσης στον Μανούσο Φάσση, τη λογοτεχνική περσόνα που ο Αναγνωστάκης επινόησε για τον εαυτό του στα μέσα της δεκαετίας του '80 και μέσα από την οποία επιδόθηκε στην σάτιρα και την καταρράκωση κάθε σοβαροφάνειας.

Ακολούθησε συζήτηση με το κοινό, όπου τέθηκαν ενδιαφέροντα ζητήματα. Μεταξύ άλλων, στην ερώτηση ποια είναι η σχέση των σημερινών νέων με την ποίηση του Μανόλη Αναγνωστάκη, η εκτίμηση της κ. Δημητρούλια ήταν ότι, όταν υπάρχουν τα κατάλληλα κανάλια επαφής, δημιουργείται πεδίο συνάντησης και συγκίνησης, πράγμα που αφορά εν γένει τη λογοτεχνική δημιουργία.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν επίσης η Άννα Μαραγκάκη, μέλος της «Στάσης», που διάβασε ποιήματα του Μανόλη Αναγνωστάκη, και οι μουσικοί Σοφία Γιαννίτσιου Παπαευαγγέλου και Στέφανος Καλτσής, που ερμήνευσαν με μοναδικό τρόπο αγαπημένα τραγούδια βασισμένα σε στίχους του ποιητή.

Τέλος, παρευρέθηκαν και παρενέβησαν στη συζήτηση ο Παύλος Κλαυδιανός, εκδότης της «Εποχής», και ο Νίκος Βούτσης, πρώην πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων.

Σύνοψη της ομιλίας της κ. Τ.Δημητρούλια μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω, ενώ στο κανάλι μας στο YouTube, πατώντας στον σύνδεσμο εδώ μπορείτε να παρακολουθήσετε την υπόλοιπη εκδήλωση.

(Σημείωση: η ομιλία της κ.Δημητρούλια να αναρτηθεί εντός των ημερών)